نحوه ساخت سازمان غیر متمرکز (DAO)

سازمان خودمختار غیر متمرکز (DAO) یک نهاد با محوریت عمومی است، که مانند شبکه بیت کوین توسط یک گروه متمرکز مدیریت نمی‌شود. این سازمان‌ها به‌صورت کاملا خودمختار و شفاف فعالیت می‌کنند؛ به عبارت ساده‌تر قوانین در آن‌ها بر اساس قراردادهای هوشمند و طبق توافقات صورت‌گرفته اجرایی می‌شود و کد‌های برنامه نویسی شده آن‌ها توسط تمامی افراد قابل مشاهده و اصلاح است. DAOها به دلیل متن باز و غیرمتمرکز بودن و همچنین توانایی آن‌ها در کار با قراردادهای هوشمند، محبوب هستند. با استفاده از کمی دانش فنی و استفاده از برخی ابزارها، می‌توان به‌ راحتی یک DAO راه‌اندازی کرد. در این مقاله به آموزش ساخت DAO می‌پردازیم.

DAO چیست؟

دائو چیست؟ (DAO)

DAO مخفف عبارت Decentralized Autonomous Organization و به معنای سازمان خودمختار غیرمتمرکز است. همانطور که از نام آن پیداست، DAO یک سازمان خودکار و نوشته شده بر اساس کد‌های کامپیوتری است، که برای تمامی افرادی که الزامات اولیه را فراهم کنند، قابل مشاهده و اصلاح است. مستقل بودن به این معنی است که قراردادهای هوشمند بدون دخالت تیم سازنده به اجرای فرایندها در DAO‌ها کمک می‌کنند. همچنین هر DAO توسط یک گروه که به طور جمعی بودجه و پروژه‌های خود را مدیریت می‌کنند، ایجاد و مدیریت می‌شود.

DAO‌ها در سال ۲۰۱۶ با صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر اتریوم (The DAO) معرفی شدند. متاسفانه با گذشت سه هفته از فروش این توکن، پروژه به دلیل آسیب‌پذیری در کد مورد حمله قرار گرفت، که البته سرمایه‌های افراد بعدا با انجام هارد فورک بازیابی شدند.

با وجود چالش‌های اولیه، مفهوم DAO در طول سال‌ها بهبود یافته‌ و اکنون یکی از محبوب‌ترین مدل‌های حاکمیتی برای ساخت امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است. هر کسی که توکن حاکمیتی DAO در پلتفرم‌های دیفای را داشته باشد و متناسب با تعداد توکن‌هایی که در دست دارد، قدرت رای‌دهی در این پلتفرم‌ها را خواهد داشت. دارندگان توکن‌های حاکمیتی همچنین می‌توانند پیشنهادهایی برای تغییرات در نحوه عملکرد و توسعه پلتفرم‌های DAO ارائه دهند.

چرا باید DAO بسازیم؟

برای پروژه‌های رمزنگاری، DAO دارای مزایای قابل‌توجهی است، که شاید مهمترین آن‌ها اتکا به قراردادهای هوشمند باشد. این کدهای زنجیره‌ای باعث می‌شوند DAO به دخالت انسانی کمتری برای کار کردن نیاز داشته‌ باشد؛ برای مثال یک پروپوزال می‌تواند نتایج را در زنجیره ارسال کند و به‌طور خودکار تغییر پیشنهادی را آغاز کند. در این روش نمی‌توان پروپوزال‌های جدید را سانسور کرد و از نظر فنی نمی‌توان در رای‌‌گیری‌ها تقلب کرد.

DAO‌ها برای سازماندهی جوامع بسیار کارآمد هستند. در این امر هیچ مسئولیتی در قبال هویت واقعی افراد وجود ندارد و باید به افرادی که نمی‌شناسید اعتماد کنید. یک DAO به افراد این امکان را می‌دهد تا کارهای خود را با با یکپارچگی سازماندهی کنند. همچنین ایجاد یک DAO آسان‌تر از ایجاد یک سازمان یا نهاد سنتی است، زیرا بسیاری از پروژه‌ها دارای تیم‌های بین المللی هستند. همچنین باید بگوییم که DAO یک گزینه ارزان برای سازماندهی افراد است. برای انجام این کار می‌توانید به صورت رایگان یا با هزینه‌ کم یک DAO راه اندازی کنید.

لازم است بدانید که شما را در قبال تصمیمات DAO مسئول هستید. با تمرکززدایی قدرت، دیگر کنترل کاملی بر پروژه خود نخواهید داشت و اگر سعی کنید که تصمیم‌گیری‌ها را نادیده بگیرید، عواقبی منفی در انتظارتان خواهد بود.

هر DAO به چه چیزهایی نیاز دارد؟

اهداف هر DAO بسته به کاربرد آن متفاوت است، اما بیشتر آنها از اصول اولیه یکسانی پیروی می‌کنند. در ساخت یک DAO موفق باید به برخی اصول دقت کنید. برای اینکه DAO شما به موفقیت برسد لازم است ۵ نکته مهم را در نظر داشته‌ باشید:

• نیاز به داشتن هدف

DAO راهی ساده برای سازماندهی پروژه یا بودجه است. بدون داشتن یک پروژه اساسی و دلیل مناسب برای ساخت آن، DAO شما چیزی برای اجرا نخواهد داشت.

• نیاز به مکانیسم رای‌گیری

رای‌گیری روش اصلی برای تعامل افراد با DAO و ایجاد تغییرات است. راه‌های متعددی برای این کار وجود دارد. شما می‌توانید شخصا مکانیسم رای‌گیری خود را ایجاد کنید یا از یک ارائه‌دهنده شخص ثالث استفاده کنید.

• نیاز به یک توکن حاکمیتی

چگونه مردم رای خود را در DAO اثبات خواهند کرد؟ اثبات آرا با استفاده از توکن حاکمیتی که اغلب ممکن است یک توکن کاربردی نیز باشد، انجام می‌شود. سیستم سهام بیشتر در صندوق‌هایی رایج است، که در آن کاربران ارزهای دیجیتال را برای سرمایه‌گذاری در DAO سپرده‌گذاری می‌کنند.

• نیاز به جامعه

با پیوستن و مشارکت افراد بیشتر به اداره DAO شما، تمرکززدایی بیشتر می‌شود. به این ترتیب قدرت بین سهامداران بیشتری تقسیم می‌شود.

• نیاز به راهی برای مدیریت وجوه

اکثر DAOها دارای خزانه یا دسترسی به برخی سرمایه‌های جمعی هستند. سرمایه‌ها معمولاً در یک کیف پول چند امضایی نگهداری می‌شوند، که فقط با موافقت همه شرکت‌کنندگان قابل استفاده است.

آموزش ساخت DAO

از نظر فنی، شما به مکانیسمی برای رسیدگی به آرا و پیشنهادات نیاز دارید. در این راستا مجموعه‌ای از راه حل‌های متن باز برای استفاده وجود دارد. پلتفرم آراگون (Aragon) یکی از گزینه‌های محبوب برای بلاک چین اتریوم است.

اسنپ شات (Snapshot) گزینه‌ دیگری است که روی چندین بلاک‌چین کار ‌می‌کند. همه این سیستم‌‌ها تقریبا ساختار یکسانی ارائه می‌دهند، اما روش‌ انجام آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. برخی از سیستم‌های DAO با نظرسنجی روی زنجیره و برخی دیگر خارج از زنجیره کار می‌کنند. انتخاب یکی از این روش‌ها به آنچه که DAO شما مهم می‌داند، بستگی دارد. فراموش نکنید که هنگام استقرار DAO خود در یک بلاک چین، سرمایه کافی برای پوشش هزینه تراکنش‌های خود داشته باشید. در ادامه به آموزش ساخت DAO می‌پردازیم:

استفاده از پلتفرم Aragon

آرگون

پلتفرم Aragon به شما امکان می‌دهد یک DAO بر بستر شبکه‌های پالیگان، هارمونی و اتریوم ایجاد کنید. این پروژه با استفاده از یک نرم‌افزار متن باز، امکان ایجاد DAOهای سفارشی را فراهم می‌کند. پروژه ساخته شده همچنین از طریق یک DAO اجرا می‌شود و سازمان غیرانتفاعی خود را برای مدیریت سرمایه‌های جمع‌آوری شده، از طریق پلتفرم آراگون دارد.

ایجاد یک DAO مبتنی‌بر پلتفرم آراگون بسیار ساده است. برای اینکار شما باید:

• مالک یک دامنه سرویس نام اتریوم (ENS) باشید.
• سرمایه کافی برای پرداخت هزینه ایجاد DAO را داشته باشید، که این هزینه شامل ۰.۲ واحد کوین ETH و کارمزد شبکه است.
• یک سازمان مرتبط با دامنه ENS از طریق Aragon DApp ایجاد کنید. همچنین ساختارهای سازمانی از پیش تعیین‌شده‌ای وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.
• تنظیمات خود مانند مدت زمان رای و درصد پشتیبانی مورد نیاز را پیکربندی کنید و سپس DAO را راه‌اندازی کنید.

استفاده از سیستم رای‌گیری Snapshot

اسنپ شات

Snapshot یک مکانیسم رای‌گیری خارج از زنجیره و قابل تنظیم است. این پروژه به صاحبان توکن‌های حاکمیتی اجازه می‌دهد، با استفاده از امضای دیجیتال کیف‌ پول خود برای رای دادن به پروپوزال‌های مختلف در یک پروژه، اقدام کنند.

ابتدا یک بلاک خاص انتخاب می‌شود و همه دارندگان توکن و یا سهامداران، دارایی خود را برای شرکت در رای‌گیری به اشتراک می‌گذارند. این امر باعث می‌شود تا نهنگ‌ها نتوانند توکن‌های بیشتری را برای تاثیرگذاری بر رای آزاد خریداری کنند. حفظ آرای خارج از زنجیره برای پروژه‌های چند زنجیره‌ای که در آن کاربران توکن‌های حاکمیتی بسیاری از بلاک‌چین‌ها را دارند، به خوبی کار می‌کند.
برای ایجاد سیستم رای‌گیری خود در اسنپ شات باید موارد زیر را رعایت کنید:

• یک دامنه ENS داشته‌باشید. صرف نظر از اینکه پروژه شما روی چه بلاک چینی کار می‌کند، این دامنه باید در شبکه اصلی اتریوم باشد.
• Snapshot را به دامنه ENS خود وصل کنید.
• تنظیمات فضای خود مانند ادمین‌ها، استراتژی‌های رای دادن، شرایط و غیره را تنظیم کنید.
• فضای خود را تأیید کنید. این کار نیاز به داشتن حداقل ۱۰۰۰ عضو و اثبات مالکیت پروژه مرتبط دارد.

استفاده از DAOstack Alchemy

DAOstack Alchemy ابزاری برای ایجاد DAO در شبکه اتریوم و زنجیره Gnosis که قبلا xDAI نامیده می‌شد، است. از طریق رابط کاربری DAOstack Alchemy، می‌توانید یک DAO نسبتا ساده ایجاد کنید، اعضای DAO را اضافه کنید و سازمان غیرمتمرکز خود را ایجاد کنید. در زمان نگارش این مقاله، هزینه راه‌اندازی DAO در شبکه اتریوم تقریبا ۰.۲ واحد کوین ETH است، اما در این مورد نیازی به ENS ندارید.

برای ایجاد یک DAO در پلتفرم DAOstack، کیف پول خود را به DApp آن متصل کنید، چهار مرحله در این پلتفرم وجود دارد که باید آن‌ها را طی کنید و سپس هزینه ساخت DAO را بپردازید.

نمونه‌هایی از DAO‌های موفق

اگر برای بهبود سازمان خودمختار غیرمتمرکز خود به الگو گرفتن از نمونه‌های موفق نیاز دارید، به برخی از DAOهای تاسیس شده در کریپتو نگاهی بیندازید. برخی از DAOها سازمان‌های بسیار دقیق و متن باز را اداره می‌کنند، که عملکرد این سازمان‌ها مانند بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ است. در ادامه چند مثال موفق از پلتفرم‌های DAO را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

پلتفرم MakerDAO

MakerDAO یکی از قدیمی‌ترین و موفق‌ترین DAO‌های موجود در بازار است. این سازمان استیبل کوین DAI را مدیریت می‌کند. MakerDAO پیشنهادات را به دو گروه نظرسنجی‌های حکومتی برای تصمیم‌گیری‌های غیر فنی و رای‌های اجرایی برای تغییرات قرارداد هوشمند تقسیم کرده است. هر کسی که MKR توکن حاکمیتی این پروژه را داشته باشد، می‌تواند در این DAO‌ شرکت کند.

پلتفرم Aave

Aave یک پلتفرم وام دهی Defi در شبکه اتریوم است، که به دارندگان توکن‌های AAVE بر بستر شبکه اتریوم یا سپرده‌گذاران توکن AAVE اجازه می‌دهد در تصمیمات حاکمیتی این پلتفرم شرکت کنند. حاکمیت Aave همچنین به پروژه‌های جدید و نوآورانه کمک‌های مالی اختصاص می‌دهد.

پلتفرم Uniswap

یونی سواپ (Uniswap) یک بازارساز خودکار چند زنجیره‌ای (AMM) است، که الهام‌بخش نسلی از پروژه‌های Defi است. این پروژه یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز است، که دارندگان توکن UNI می‌توانند در مورد آن رای دهند و پیشنهادات خود را اعلام کنند. برای ارائه یک پیشنهاد جدید در این پلتفرم، باید حداقل ۰.۲۵ درصد از عرضه کل توکن‌های UNI را در اختیار داشته باشید. برای تشویق به گفتگوی سالم، یک انجمن حاکمیتی برای جامعه کاربری یونی سواپ وجود دارد تا اعضای آن بتوانند در مورد تغییرات بحث کنند.

سخن پایانی

ایجاد DAO از نظر فنی آسان، اما اجرای موفقیت‌آمیز آن دشوار است. ابزارهای ساده‌ بسیاری وجود دارند که در ایجاد DAO به شما کمک می‌کنند. با این حال نقطه عطف ایجاد یک DAO‌، کارآمد بودن پروژه و جامعه شما خواهد بود. در این مقاله دلایل نیاز به سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز، آموزش ساخت DAO و برخی از نمونه‌های موفق DAOها را مورد بررسی قرار دادیم. نظر شما درباره سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز چیست؟ آیا تا به حال تجربه مشارکت یا ساخت DAO را داشته‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.