توکنومیک (Tokenomic) یا اقتصاد توکنی چیست؟

زمان مطالعه: 8 دقیقه

در این مقاله در مورد اقتصاد توکنی صحبت خواهیم کرد که تأثیراتی قابل توجه روی رمزارزها دارد. طی سال‌ها، اخبار افراد را بر آن وا داشته است تا قبل از سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال، تحقیق کنند و پاسخ سؤالات خود را بیابند. سوالاتی مانند:

• کاربرد این ارز دیجیتال چیست؟
• چه اهدافی را دنبال می کند؟
• آیا بستر مناسبی برای ارائه خدمات دارد؟
• عرضه و تقاضای این ارز دیجیتال چقدر است؟
• آیا می تواند رشد کند؟
• آیا سرمایه گذار و علاقه ای برای جلو بردن پروژه وجود دارد؟
• و…

اگر این سؤالات و سؤالات مشابه در ذهن شما ایجاد شد، پس راه درستی را برای تحقیق و بررسی پروژه انتخاب کرده اید. پاسخ به این سؤالات نگاهی به اقتصاد توکنی است که به شما در تجزیه و تحلیل مدیریت ریسک کمک می کند.

Toconomics چیست؟ چه مواردی در اقتصاد توکن ها یک پروژه مهم است؟ و دقیقا چه چیزی را تست کنیم؟ برای بررسی کامل این موضوع در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

توکنومیک (Tokenomics) چیست؟

Token economy (اقتصاد توکنی) که در زبان انگلیسی Tokenomics نامیده می شود از دو قسمت «Token» و «Economic» تشکیل شده است. اقتصاد Toeconomics اساساً به معنای مطالعه اقتصاد یک توکن، از کیفیت و عرضه تا رشد و تقاضا است. این کلمه همچنین به معنای اقتصاد توکنی است.

تعریف توکن (Token)

در دنیای ارزهای دیجیتال دو کاربرد از کلمه “توکن” وجود دارد. با توجه به کاربرد اصلی آن، می توان گفت که این کلمه برای هر ارز دیجیتال یا رمزنگاری استفاده می شود. به زبان ساده، کاربرد گسترده ای از این اصطلاح شامل بیت کوین، اتریوم و سایر دارایی های رمزنگاری شده است.

با گذشت زمان و بزرگتر شدن دنیای کریپتو، اصطلاح توکن نیز تکامل یافت. اکنون به دارایی‌های دیجیتالی که دارای شبکه بلاک چین مستقل هستند مانند بیت‌کوین، اتریوم و غیره «کوین» و دارایی‌های دیجیتالی که در شبکه بلاک‌چین سایر ارزهای دیجیتال توسعه می‌یابند «توکن» می‌گویند.

انواع توکن ها

برای درک بهتر اقتصاد توکنی، باید انواع توکن ها را بشناسید. توکن ها را می توان بر اساس موارد مختلفی طبقه بندی کرد:

1. دو نوع توکن وجود دارد: لایه یک و لایه دو

لایه 1 حاوی توکن های بومی یک بلاک چین خاص و مورد استفاده در همان شبکه است. مانند اتر (ETH) در شبکه اتریوم و BNB در بلاک چین بایننس.

لایه 2 برای افزودن برنامه های کاربردی توزیع شده در شبکه توکن بلاک استفاده می شود. به عنوان مثال، OMG یک توکن سطح 2 است زیرا برای پروژه غیرمتمرکز OmiseGO در شبکه اتریوم استفاده می شود.

2. بر اساس کاربرد: توکن های امنیتی و کاربردی

توکن های امنیتی قراردادهای سرمایه گذاری محسوب می شوند. نمونه ای از توکن های امنیتی نحوه عملکرد Siafunds در شبکه Sia است.

توکن های کاربردی بهتر شناخته شده اند. این توکن ها تأمین مالی شبکه را تضمین می کنند و معمولاً از طریق ICO ها ارائه می شوند. به عنوان مثال، توکن BAT یک توکن کاربردی است که به عنوان یک ICO توزیع می شود و در حال حاضر برای تبلیغات غیرمتمرکز در مرورگر Brave استفاده می شود. 5 مورد از بهترین مرورگرهای کریپتویی در سال ۲۰۲۲ را بشناسید!

3. بر اساس محبوبیت: توکن های قابل تعویض و غیر قابل تعویض

توکن ها قابل تعویض، تکرارپذیر و دارای ارزش یکسان هستند. به عنوان مثال، شما می توانید یک بیت کوین را با یک بیت کوین دیگر مبادله کنید زیرا ارزش آنها یکسان است.

توکن های غیر قابل تعویض یا NFT ها ارزش برابری ندارند و منحصر به فرد هستند. یعنی تکرار نمی شوند. این باعث می شود ارزش آنها بیشتر از توکن های قابل تعویض باشد. NFT ها دارایی های طبقه بندی شده ای مانند نقاشی ها، آثار هنری، موسیقی و غیره هستند. به عنوان مثال، مجموعه هنری Bored Ape Yacht Club یک مجموعه NFT است. کلکسیون بورد ایپ یات کلاب چیست؟ (Bored Ape Yacht Club)

توکنومیک یا Token Economy چیست؟

مطالعه توکن‌ها، نحوه کار، هدف و اثربخشی آنها و همه عواملی که قبل از سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال باید در نظر گرفته شود، توکونومیک آن پروژه نامیده می‌شود. ساده تر بگوییم، اقتصاد توکن هر چیزی است که می تواند بر ارزش یک توکن تأثیر بگذارد. حتی خود توکن.

عوامل مهم در اقتصاد توکن 

قیمت توکن بر اساس عوامل مختلفی تعیین می شود و بهتر است قبل از سرمایه گذاری این عوامل را در نظر گرفته و بررسی کنید.

1. عرضه کل و ارزش بازار

یکی از موارد مهم در تعیین ارزش توکن و اقتصاد آن، عرضه کل است. به طور معمول، توکن هایی با عرضه محدود ممکن است در آینده ارزش بیشتری داشته باشند. زیرا عرضه کم تقاضا را افزایش می دهد که باعث افزایش قیمت می شود.

اگر عرضه نامحدود باشد، قیمت و ارزش آن پول نمی تواند زیاد افزایش یابد. به عنوان مثال، بیت کوین دارای 21 میلیون سکه است که محدودیت در عرضه را نشان می دهد، اما برعکس، Dogecoin دارای ثروت نامحدودی است که باعث می شود مقدار قابل توجهی افزایش قیمت نداشته باشد. شاید برایتان سؤال باشد چرا مقدار کمی بیت کوین وجود دارد؟ برای پاسخ به سراغ مقاله چرا عرضه بیت کوین محدود به ۲۱ میلیون واحد است؟ بروید.

عرضه یک ارز دیجیتال ارتباط نزدیکی با ارزش بازار آن دارد. معنای آن چنین است:

ارزش بازار = کل دارایی های در گردش * قیمت فعلی توکن

ارزش بازار پتانسیل رشد توکن های ما را تعیین می کند. بیایید با یک مثال آن را ساده کنیم: (مثال) قیمت Dogecoin اکنون 0.08 دلار است و در رتبه هشتم بازار قرار دارد. قیمت توکن YFI حدود 6573.94 دلار است، اما در CoinMarketCap 111 است.

برای یافتن پتانسیل رشد کافی است ابتدا عرضه این tokenها را بیابید:

• تعداد عرض کل Dogecoin: حدود 132 میلیارد
• کل عرضه کل YFI: حدود 36000 واحد

این به ما می گوید که عرضه توکن های YFI محدود است و Dogecoin نامحدود است. بنابراین، با جمع این اعداد، ارزش بازار Dogecoin به 10 میلیارد و ارزش بازار YFI به 236 میلیون می رسد.

با وجود ارزش بالاتر توکن YFI در مقایسه با Dogecoin، با توجه به ارزش بازار آنها، می بینیم که پتانسیل رشد بیشتری دارد.

اگر در نظر بگیریم که شرایط یکسان است، Dogecoin به 10 میلیارد سرمایه و YFI به 236 میلیون سرمایه نیاز دارد تا ارزش خود را دو برابر کند. در نهایت، پتانسیل رشد توکن YFI بیشتر از Dogecoin است.

2. تخصیص و توزیع

قبل از توسعه و راه اندازی یک ارز دیجیتال، توزیع توکن را می توان از طریق تخصیص منصفانه یا پیش ماینینگ انجام داد.

تخصیص منصفانه، تخصیص منظم ارز دیجیتال پس از انتشار آن است. یعنی توکن ها با توجه به قدرت محاسباتی گره ها در شبکه بلاک چین برای ماینینگ تخصیص داده می شوند.

از سوی دیگر، پیش ماینینگ به معنای تخصیص یک ارز دیجیتال قبل از راه اندازی آن است. این کار از طریق یک ICO انجام می شود که برای توسعه ارز دیجیتال تامین مالی می کند.

هر دوی این مدل ها می توانند تاثیر زیادی بر نحوه توزیع توکن ها داشته باشند. اگر یک توکن منصفانه تخصیص داده شود، توزیع بر روی گره هایی با قدرت هش بالاتر تمرکز می کند، زیرا آنها توکن های بیشتری را استخراج می کنند. این منصفانه در نظر گرفته می شود زیرا کسانی که با منابع سخت افزاری خود را به شبکه کمک کرده اند باید بیشتر از کسانی که سرمایه گذاری کمتری کرده اند پاداش دریافت کنند.

اگر توزیع ارز دیجیتال از پیش استخراج باشد، توکن های فروخته شده از طریق ICO به سرمایه گذاران نهادی و تیم پشت ارز دیجیتال فروخته می شود و سرمایه گذاران خرد معمولا در این مدل کمتر قابل مشاهده هستند. بنابراین، اگر سرمایه‌گذاران سهم بیشتری داشته باشند، به این معنی است که توزیع توکن به خوبی انجام نشده است و این ممکن است باعث شود سرمایه‌گذاران با فروش کل توکن‌های خود، این ارز دیجیتال را پامپ و یا دامپ کنند. در مورد پامپ و دامپ کانال سیگنال پامپ (Pump) و دامپ (Dump) ارز دیجیتال چیست؟ را از دست ندهید.

3. سرمایه گذاری های اولیه و تورم 

هنگامی که یک توکن برای اولین بار پیش استخراج شده باشد، کسانی که از آن استفاده می کنند می توانند تصمیم بگیرند که منبع در گردش را ببندند و بعداً آن را آزاد کنند. این به سرمایه‌گذاران خرد اطمینان می‌دهد که سرمایه‌گذاران نهاد باعث ایجاد فومو و فاد نخواهند شد و در نهایت بازار را بی‌ثبات نخواهند کرد. در واقع، مهم است که صدور توکن های قفل شده معقول باشد و در مقادیر کم در طول سال ها توزیع شود.

تورم زا بودن یا کاهنده تورم به تغییر ارزش توکن های موجود پس از صدور همزمان تعداد زیادی توکن اشاره دارد که در اقتصاد توکن مهم است. اگر توکن های زیادی صادر شود یا عرضه نامحدودی وجود داشته باشد، به این معنی است که توکن تورمی است و با وقوع تورم قیمت کاهش می یابد.

به عبارت ساده تر، افزایش عرضه باعث کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش قیمت ها می شود. از سوی دیگر، توکن های کاهش دهنده تورم عرضه محدودی دارند، به این معنی که کاهش عرضه باعث افزایش تقاضا و در نهایت افزایش ارزش توکن می شود.

4. استیکینگ و کاربرد

سرمایه گذاری رمزارز فرآیند قفل کردن دارایی ها برای مدت زمان معین به منظور دریافت درآمد غیرفعال یا پاداش از شبکه است. مشکل استیکینگ این است که توکن های قفل شده را نمی توان تا پایان زمان قرار دادن برداشت. حال اگر حجم این توکن ها زیاد باشد، عرضه این ارز دیجیتال در این مدت محدود می شود که بر قیمت آن تاثیر می گذارد.

استفاده از توکن ها چیزی است که باعث می شود تریدرها و سرمایه گذاران توکن های دیگر را خریداری کنند و در نتیجه افزایش تقاضا باعث افزایش ارزش می شود. این موضوع در اقتصاد توکنی ارز دیجیتال نیز حائز اهمیت است.

بررسی Tocnomic بیت کوین و اتریوم

بیت کوین و اتریوم دو ارز دیجیتال اصلی از نظر ارزش بازار هستند. با کمک coinmarketcap.com به اقتصاد توکنی آنها نگاهی بیندازید و تفاوت را دریابید.

توکنومیک بیت کوین در coinmarketcap:

توکنومیک اتریوم در coinmarketcap:

عرضه کل

بیت کوین ۲۱ میلیون واحد بیت کوین دارد و عرضه محدودی دارد، اما اتریوم عرضه نامحدودی دارد.

ارزش بازار

در زمان نگارش این مقاله، ارزش بازار بیت کوین تقریباً 325 میلیارد دلار است. و ارزش بازار اتریوم 153 میلیارد دلار است. این دو ارز دیجیتال دارای ارزش بازار بالایی هستند. این نشان می دهد که پتانسیل رشد سرمایه بازار کمتر از 1 میلیارد دلار نیست.

تخصیص

BTC و ETH به طور عادلانه توزیع شدند. بیت کوین اکنون در حال استخراج است و اتریوم با به روز رسانی جدید روی اثبات سهام کار می کند.

توزیع

حدود 32 درصد از کل عرضه بیت کوین در دست 100 سرمایه گذار بزرگ است و 33 درصد از کل عرضه اتریوم در دست 376 سرمایه گذار است.

سرمایه گذاری اولیه

از آنجایی که بیت کوین عادلانه راه اندازی شد، سرمایه گذاری اولیه نداشت، اما اتریوم یک فرآیند سرمایه گذاری اولیه داشت.

تورم

با توجه به عرضه محدود بیت کوین، می توان گفت که تورم زا است و با عرضه کم قیمت آن افزایش می یابد، اما اتریوم به دلیل عرضه نامحدودش می تواند تورم زا شود.

استیکینگ

با استفاده از الگوریتم های امنیتی می توان روی بلاک چین ها مستقر شد. بیت کوینی که روی PoW اجرا می شود را نمی توان مسدود کرد، اما اتریوم را می توان استیکینگ کرد.

کاربرد

استفاده و سود بیت کوین در ارزش آن نهفته است و به عنوان طلای دیجیتال شناخته می شود. با این حال، اتریوم در اجرای خود بسیار متفاوت است و به مردم اجازه می‌دهد درخواست هزینه گس و سرویس‌های غیرمتمرکز را در شبکه اتریوم اجرا کنند.

خدمات بیشتر = قیمت Gas بیشتر، قیمت Gas بیشتر = ارزش بازار بیشتر

تیم

یکی از جنبه های جالب موفقیت بیت کوین، بنیانگذار ناشناس آن، با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو است، که حرکتی برای ایجاد اعتماد به هدف و جذابیت اتریوم و ویتالیک بوترین است.

نتیجه گیری

اقتصاد توکن به توکنی اشاره دارد که قبل از سرمایه گذاری باید مراقب آن باشید. در Tokonomics باید عواملی مانند عرضه کل، ارزش بازار، استفاده، توزیع و تخصیص توکن و غیره را به دقت تجزیه و تحلیل کنید تا سرمایه گذاری موفقی داشته باشید.